Czy możemy zarazić się opryszczką od osoby, która jest nosicielem wirusa, ale nie ma widocznych zmian?
Sytuacją niezbędną do przeniesienia wirusa HSV na inną osobę jest utrata ciągłości tkanek skóry lub błon śluzowych. Do zakażenia najłatwiej dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu ze zmianami o charakterze aktywnej opryszczki. Jednak wirus HSV poza organizmem może przetrwać nawet do kilku dni (na odzieży, klamkach, naczyniach). Możemy też zarazić się od tzw. nosiciela wirusa HSV, kiedy dochodzi do bezobjawowego wydalania wirusa. Wydzielanie wirusów ma miejsce nawet u połowy zakażonych, którzy nigdy nie mieli objawów klinicznych! Osoba zakażona często w ogóle nie wie, że jest nosicielem wirusa opryszczki, a już prawie nigdy nie zdaje sobie sprawy, że jest potencjalnym zagrożeniem dla innych.
Czy możliwe jest, że opryszczka wystąpiła u mnie w załamaniu nosa lub w nosie? W jakich dziwnych miejscach mogę się jej jeszcze spodziewać?
Do zakażenia wirusem opryszczki dochodzi w wyniku bezpośredniego kontaktu błony śluzowej lub uszkodzonej skóry osoby zdrowej ze zmianami skórnymi czy śliną osoby zakażonej, nawet jeśli w danym momencie nie ma opryszczki. Może dojść również do samozakażenia, czyli przeniesienia wirusa w inne miejsce na własnym ciele w wyniku rozdrapania świeżych zmian. W tym mechanizmie zmiany o charakterze opryszczki mogą pojawić się w zasadzie wszędzie – na pośladku, na tułowiu, na twarzy. Może też dojść do zakażenia wału paznokciowego – przy ssaniu palca, lub zapalenia gałki ocznej – jeśli osoba zakażona trze oczy.
Dlaczego lek antywirusowy podawany w formie doustnej jest skuteczniejszy niż w formie maści?
Leczenie doustne jest zwykle silniejsze niż leczenie tym samym lekiem, ale zewnętrznie czyli np. poprzez stosowanie maści. Lek podany doustnie działa ogólnoustrojowo, szybciej i bardziej skutecznie. Doustnie lek antywirusowy stosujemy w opryszczce o nasilonych objawach, w opryszczce nawrotowej, jak również w innych postaciach opryszczki niż wargowa, np. w przypadku opryszczki narządów płciowych. Takie leczenie musi być zlecone przez lekarza, w odpowiednio dobranej dawce i stosowane odpowiednio długo.
Jak można zapobiec bliznom po opryszczce? Co stosować na już posiadane zbliznowacenia?
Po rozdrapaniu lub bakteryjnym nadkażeniu pęcherzyków będących objawem chorobowym opryszczki, mogą wystąpić rożne powikłania. Najczęściej są to długo utrzymujące się przebarwienia, istnieje też możliwość powstania drobnych zanikowych blizenek. Podstawową zasadą jest osuszanie świeżych zmian pęcherzykowych, a przede wszystkim unikanie ich rozdrapywania. Jeśli jednak już dojdzie do miejscowych powikłań, należy skonsultować się z dermatologiem i ewentualnie rozpocząć leczenie blizn – można stosować np. preparaty z kwasami glikolowymi, preparaty miejscowe z silikonem, które wygładzają i rozjaśniają blizny, lub ewentualnie poddać zabiegom laserowym.
Jakie czynniki uaktywniają wirusa opryszczki?
Kilka czynników zewnętrznych, takich jak oziębienie organizmu czy zbyt silne nasłonecznienie, mogą powodować uaktywnienie się wirusa opryszczki. Częściej jednak za nawroty opryszczki odpowiedzialne są czynniki związane z odpornością i ogólnym stanem zdrowia człowieka . Należą do nich infekcje wirusowe, bakteryjne, długie leczenie antybiotykami, chemioterapia lub miesiączka. Uaktywnienie wirusa HSV-1 mogą również spowodować urazy skóry – nawet bardzo niewielkie, niewidzialne okiem ludzkim, powstałe w wyniku ukąszeń owadów, zabiegów kosmetycznych czy podrapań. Bardziej narażone na nawroty są osoby starsze, schorowane, często z chorobami nowotworowymi.
Jeżeli dostałam lek w małym stężeniu i nie pomógł, to czy warto iść do lekarza po większą dawkę?
Są określone standardy leczenia poszczególnych typów zakażeń wirusem opryszczki, ściśle określona jest też skuteczna dawka leku oraz czas jego stosowania. Inaczej leczy się opryszczkę wargową, inaczej opryszczkę nawrotową, a jeszcze inaczej opryszczkę narządów płciowych czy półpasiec. Dawkę i czas podawania leku antywirusowego ustala lekarz. Nie powinniśmy sami zmieniać zaleceń lekarza, ze względu na możliwe wystąpienie działań niepożądanych, jak również na możliwe stosowanie niewystarczającej dawki, czego skutkiem będzie nieskuteczność leczenia.